Walki o Lwów oczami dziecka – recenzja "Lwowskiego ptaka" Piotra Tymińskiego

Oprócz fantastyki i książek moją ogromną pasją jest też historia (co w sumie wiąże się z książkami). Uwielbiam czytać o dawnych czasach, szczególnie o średniowieczu i starożytności, ale nie pogardzę też dobrą lekturą o czasach nam dużo bliższych. O obronie Lwowa i Orlętach Lwowskich miałam jednak zawsze dość mgliste pojęcie – moja wiedza na ten temat ograniczała sie raczej do faktu, że coś takiego miało miejsce. Dlatego z ogromną ciekawością sięgnęłam po książkę Piotra Tymińskiego Lwowski ptak, by bliżej zapoznać się z tym tematem.

Młodziutka, kilkunastoletnia Antonina, zwana Tońką, mieszka we Lwowie od urodzenia. Jej rodzice to Polacy, a ona sama uważa, że Lwów to polskie miasto. Ojciec i brat dziewczynki wyruszyli w '14 na pomoc Polsce, a potem słuch o nich zaginął. Tymczasem, w 1918 roku Lwów zostaje oblężony przez siły ukraińskie, które chcą odbić miasto dla siebie i utworzenia niepodległej Ukrainy. 1 listopada wybucha konflikt polsko-ukraiński, w którym po polskiej stronie walczą całe grupy dzieci. Piętnastoletnia Tońka również chce chwycić za broń, ale jako dziewczynę odsyałają ją cały czas do pełnienia funkcji sanitariuszki. Dzielna nastolatka jednak ścina włosy i przebiera się za chłopca, by móc brać czynny udział w walkach i by obronić ukochane miasto przed ukraińskim zalewem.

Historię kilku pierwszych miesięcy obrony Lwowa poznajemy z perspektywy Tońki – to ona jest tutaj zarówno główną bohaterką, jak i narratorem opowieści. Nie przepadam za książkami pisanymi w pierwszej osobie, ale tutaj wcale mi to nie przeszkadzało, autor poradził sobie całkiem dobrze. Dziewczynka to rezolutna, odważna i energiczna piętnastolatka – podejmuje w jednej chwili decyzję, by stanąć z bronią w ręku w szeregach walczących o Lwów dzieci. Nie raz i nie dwa co prawda podejmuje szalone, nieprzemyślane decyzje, ale za każdym razem jednak wychodzi z tarapatów w lepszym lub gorszym stanie. Trochę, co prawda, przeszkadzało mi to, jak bez wahania popędziła walczyć, nawet nie zastanawiając się nad tym, co będzie czuć jej matka, gdy jedyna córka zniknie z domu bez słowa, no, ale... Młodość rządzi się swoimi prawami. Z drugiej strony tak samo mnie fascynowało to, że matka nie zmyła jej za coś takiego głowy (sama chyba bym dzieciakowi łeb urwała), ale chyba przeważyła tu troska i lęk o dziecko.

Brakowało mi trochę psychologizacji postaci w książce. Autor skupił się głównie na działaniach wojennych, nie wdawał się w rozważania nad psychiką i pobudkami postaci. Biorąc pod uwagę to, że mamy tu narratora pierwszoosobowego, to nie możemy się spodziewać, że będziemy zgłębiać myśli innych bohaterów oprócz Tońki. Jednak fakt, że spotyka ją bardzo traumatyczne przeżycie, a ona dość gładko przechodzi nad nim do porządku dziennego uwierał mnie jak koci żwirek w bucie i psuł całą przyjemności czytania. Akcja w książce pędzi niemal cały czas do przodu, nie mamy tu długich przestojów w fabule – zdarzają się chwile spokoju, ale zaraz wraca do nas wojna i jej okropieństwa. A te autor oddał znakomicie. Nie ma tu przesady, w którą łatwo popaść, gdy opisuje się takie sceny. Jest za to wielokrotne podkreślenie bohaterstwa i heroizmu małych, nawet dziesięcioletnich dzieci, które chcą walczyć za swoje miasto, za swoją małą ojczyznę i ją obronić przed najeźdźcą.

Czy polecam Wam tę książkę? Tak. Jeśli nawet nie lubicie książek historycznych, to śmiało sięgajcie po Lwowskiego ptaka – nie zostaniecie tu zasypani toną faktów – wszystko zostaje przedstawione w bardzo przystępnej formie, opisane lekkim piórem i podane w ciekawy sposób. Książkę czyta się naprawdę szybko, a dodatkowym ułatwieniem jest mapa ówczesnego Lwowa, która jest w niej umieszczona, a dzięki której szybko zorientujemy się, gdzie dzieją się kolejne wydarzenia wojenne. Także czytajcie, bo warto wiedzieć coś więcej o Orlętach Lwowskich i docenić ich heroiczną postawę w obliczu wojny.

Tytuł: Lwowski ptak

Autor: Piotr Tymiński

Wydawnictwo: Novae Res

Liczba stron: 378

Rok wydania: 2018

Za egzemplarz serdecznie dziękuję Autorowi!