Koniec świata w nowej wersji – recenzja "Komornika III. Kant" Michała Gołkowskiego

Mam problem z seriami książek. Z jednej strony cieszy mnie to, że przygoda nie kończy się po jednej książce, a trwa dalej, mogę zżyć się z bohaterami i towarzyszyć im przez dłuższy czas. Jednak z drugiej strony dwa razy bardziej boli, gdy po kilku tomach przychodzi rozstanie z ulubionymi bohaterami i koniec trylogii czy też serii. Takie właśnie uczucia towarzyszyły mi przy lekturze trzeciego i ostatniego tomu trylogii Komornika Michała Gołkowskiego.

Po urodzeniu się w grocie dziecka o nie tej płci, która była przez wszystkich spodziewana, Ezekiel nie bardzo wie, co począć ze sobą i swoim życiem. Wciąż jest ścigany przez siły Góry, które próbują go zamordować. Nie pozostaje mu więc nic innego, jak tylko zwrócić się w stronę Rewersu i rozważyć wcześniejszą propozycję władcy tej ciemnej strony. Góra nie spodziewa się zupełnie faktu, że ludzkość, będąca na skraju upadku, może jeszcze sie zjednoczyć i zdecydować na stoczenie z siłami Archanioła Michała ostatniej bitwy. A po stronie ludzkości staje cały Rewers, wszystkie najmroczniejsze i najstraszniejsze bestie, jakie tylko można sobie wyobrazić. I tak oto dochodzi do najbardziej epickiej walki w świecie Po, która może wreszcie zakończyć ten cały cyrk.

Jeśli chodzi o trzeci tom, to jedyne, o czym muszę napisać, to jego zakończenie. Nie wiem, czy jestem za głupia, czy co, ale kompletnie go nie zrozumiałam. Owszem, jest przewrotne i tak logiczne, że nie do pomyślenia jest, by wyglądało inaczej. Daje do myślenia, ale do tej pory, siedząc i myśląc nad nim, nie jestem do końca pewna, co autor chciał nam przekazać za jego pomocą. No cóż, może kiedy sięgnę po tę serię jeszcze raz za kilka lat, to moje podejście do zakończenia zmieni się i lepiej je ogarnę.

Skoro to trzeci tom i jednocześnie zakończenie tej serii, to należałoby podsumować całość tej historii. Za pomysł na tę trylogię należą się ogromne słowa uznania autorowi. Nie jestem specjalistką od literatury postapokaliptycznej, ale pomysł na stworzenie świata Po wybitnie do mnie przemówił. Owszem, jest obrazoburczy i wręcz bluźnierczy momentami, więc nie polecam lektury osobom, które biorą tego typu kwestie do siebie i na poważnie, ale mnie to w ogóle nie przeszkadzało. Zaprezentowany przez Gołkowskiego humor nie raz i nie dwa doprowadził mnie do wybuchów dzikiego śmiechu – dobrze, że czytałam książkę w domu, bo w środkach masowej komunikacji chyba uznaliby mnie za wariatkę. Zabawa konwencją, sięganie po groteskę i absurd bardzo do mnie przemówiły i sprawiły, że całość wybitnie do mnie przemówiła. Podobało mi się również to, że aniołowie zostali pokazani z całą gamą zalet i wad, tak samo Święci – są przez to bardziej ludzcy, a nie są wyidealizowanymi postaciami, które można tylko podziwiać. Przypomina mi to trochę przedstawienie aniołów u Mai Lidii Kossakowskiej w jej cyklu Zastępów Anielskich. Wracając jednak do Komornika, to całość jest okraszona ciętym dowcipem i sporą ilością bluzgów; są one jednak tak użyte, że nie bolą, a tylko podkreślają zaistniałą sytuację. Akcja przez wszystkie trzy tomy pędzi na łeb, na szyję i czytelnik nie ma praktycznie chwili wytchnienia. Z drugiej strony nie brakuje tu jednak wglądu w ludzką psychikę. Analiza ludzkich zachowań pokazuje, jak charaktery zmieniają się w momencie zagłady i wystawienia człowieka na ekstremalne przeżycia, jakimi jest na pewno świat Po. Te zachowania i ich analizę podkreślają jeszcze cyniczne i ironiczne komentarze głównego bohatera, który prowadzi nas przy pomocy narracji pierwszoosobowej przez wszystkie trzy tomy.

Zbierając to wszystko w całość, nie da się ukryć, że Gołkowski stworzył świetną, przygodową trylogię. Mroczny klimat, ironia i cynizm w rozważaniach nad charakterami ludzi równoważą się z wartką, szybką akcją, pełną przygód i walk. Czyta się to wszystko naprawdę szybko, na każdy tom wystarczy wieczór albo dwa. Nie jest to literatura wysokich lotów, Nobla nikt za to autorowi nie przyzna, ale można spędzić przy niej miło czas i naprawdę dobrze się bawić.

Tytuł: Komornik +++. Kant

Autor: Michał Gołkowski

Cykl: Komornik, tom III

Wydawnictwo: Fabryka Słów

Liczba stron: 445

Rok wydania: 2017